سرقفلی، حقی است که به مستأجر ملک تجاری اجازه میدهد با پرداخت مبلغی، علاوه بر اجاره، از مزایای آن ملک بهرهمند شده و پس از پایان قرارداد، برای تمدید اجاره اولویت داشته باشد. این امر به مستأجر کمک میکند کسبوکار خود را با هزینه کمتری راهاندازی کند و در عین حال، حقوق مالک نیز حفظ میشود. برای اجرای صحیح این امر، رعایت قوانین و تنظیم قرارداد دقیق بین طرفین ضروری است تا از بروز اختلافات احتمالی جلوگیری شود. با توجه به پیچیدگیهای حقوقی سرقفلی، مشاوره با وکیل متخصص برای تنظیم قرارداد و حل دعاوی مرتبط توصیه میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر از وکالت در دعاوی سرقفلی با ما همراه باشید.
دسترسی سریع
سرقفلی چیست؟
سرقفلی به عنوان حقی شناخته میشود که با توجه به آن، مستاجر ملک تجاری میتواند از ملک با پرداخت اجاره ها استفاده کند و پس از پایان مدت اجاره میز تصرف او در ملک اجارهای حفظ میشود. جالب است که بدانید از زمانهای قدیم، سرقفلی در کشور ما وجود داشته است. مستاجر در قرارداد اجاره اماکن تجاری در ابتدای اجاره، مبلغی را به موجر پرداخت میکند و در مقابل موجر متعهد میشود تا در زمان انقضای اجاره، آن را به همان مستاجر تمدید کند. بدین ترتیب مستاجر برای تمدید اجاره یک حق اولویت را در همان مکان به نسبت سایر افراد دارد.
اما با توجه به تصویب قانون روابط موجر و مستاجر در سال 56، این امر از قانون غربی تبعیت کرد که دارای تفاوتهای متعددی با نمونه عرفی سرقفلی است.
حق سرقفلی چیست؟
سرقفلی، مفهومی ریشهدار در عرف تجاری ایران است که پیش از قانون ۱۳۵۶ نیز وجود داشت. در اجارهی اماکن تجاری، مستأجر مبلغی به موجر میپرداخت و در مقابل، اجارهبها کاهش مییافت و موجر متعهد به تمدید اجاره با همان مستأجر بود. این امر، حق اولویتی برای مستأجر در تمدید اجاره ایجاد میکرد. اما قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶، با تأثیر از حقوق غربی، از مفهوم عرفی سرقفلی فاصله گرفت و حق کسب، پیشه یا تجارت را جایگزین آن کرد. این مفهوم جدید، تفاوتهای اساسی با سرقفلی عرفی داشت که مورد پذیرش عرف و شرع بود. به طور خلاصه، قانون ۱۳۵۶ تغییری بنیادین در مفهوم سنتی سرقفلی ایجاد کرد.
حق کسب، پیشه یا تجارت در قانون ۱۳۵۶، درواقع وام گرفته از حقوق غربی است که ناشی از فعالیت مستأجر در ملک اجارهای ایجاد میشود. بدین صورت که فعالیت و خوشنامی مستأجر موجب افزایش مشتریان و اعتبار ملک میشود. این امر، مشتریان موقت را به دائمی تبدیل کرده و باعث مراجعه همیشگی آنان به آن ملک برای خرید یا دریافت خدمات میشود. در واقع، این حق، اعتباری است که هم برای مستأجر و هم برای ملک، در اثر فعالیت تجاری ایجاد میگردد.
اگر موجر بتواند پس از پایان مدت اجاره، بدون هیچ قید و شرطی ملک را پس بگیرد، بیعدالتی در حق مستأجری رخ میدهد که با تلاش خود، اعتبار و مشتری برای ملک کسب کرده است. این سود، ناشی از فعالیت مستأجر است و موجر نباید از آن بهرهمند شود. قانون روابط موجر و مستأجر سال ۵۶ با پیشبینی حق کسب، پیشه یا تجارت، از این حق مستأجر حمایت میکند و به همین دلیل، با پایان یافتن مدت اجاره، موجر اصولاً حق تخلیه ملک را نخواهد داشت.
انواع سرقفلی
به طور معمول سرقفلی به دو نوع مجازی و واقعی تقسیمبندی میشود که در ادامه به توضیح هر کدام از آنها میپردازیم:
- سرقفلی واقعی : این سرقفلی به نوع کسب و کار مربوط نیست و به امکانات محل کس ربط دارد. به عنوان مثال، مغازههای یک پاساژ حق سرقفلی واقعی دارند. این سرقفلی مبنای قراردادی دارد و امتیازی است که موجر در زمان عقد به مستاجر میدهد و مبلغی نیز در قبال آن پرداخت میکند. در این حالت، مستاجر به عنوان مالک سرقفلی شناخته میشود. دفاتر اسناد رسمی ضمن رعایت شرایط عمومی تنظیم اسناد لازم است تا اشاره کنند که عقد اجازه با سرقفلی یا بدون سرقفلی انجام شده است که برای سند اجاره اماکن با کاربری تجاری تعیین میشود.
در صورتی که در زمان عقد قرارداد، مالک از مستاجر حق سرقفلی بگیرد، باید در زمان تخلیه ملک توسط مستاجر، ارزش حق سرقفلی را به صورت قیمت روز محاسبه کند و به او بپردازد. از سوی دیگر، مستاجر میتواند این حق را به دیگری منتقل کند.
دعاوی سرقفلی چیست؟
یکی از متداولترین دعاوی رایج در دادگاههای ایران، دعاوی سرقفلی است که دارای ابعاد مختلفی هستند. سرقفلی از لحاظ قانونی یک مفهوم مهم است که به مستاجرها در یک ملک تجاری اجازه پرداخت هزینه کمتری را میدهد. به عبارت دیگر مستاجران با پرداخت هزینه مناسبی میتوانند از امکانات ملک تجاری بهرهمند شوند و در صورت نیاز و پس از اتمام قرارداد نسبت به تمدید آن اقدام کنند. در حال حاضر کمتر کسی وجود دارد که واژه سرقفلی را نشنیده باشد.
این واژه در زبان ساده به قراردادی اشاره دارد که افراد تازه وارد در بازار میتوانند با پرداخت هزینهای منطقی برای راهاندازی فروشگاه خود اقدام کنند. از سوی دیگر، مالک ملک کل مغازه خود را به مستاجر میدهد و به صورت همزمان از حق خود دفاع میکند.
شایان ذکر است که سرقفلی مسئلهای مهم و کلیدی به حساب میآید؛ به همین دلیل نباید به سادگی از آن گذشت. این مفهوم روند انجام فعالیتهای مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد. همچنین هر دو طرف این قرارداد باید از مواد موجود اطلاعات دقیق داشته باشند و تنظیم قرارداد نیز باید به درستی صورت بگیرد.
سرقفلی مغازه چیست؟
همانطور که اشاره شد، توافقات صورت گرفته بین مستاجر و مالک در رابطه با ملک تجاری، سرقفلی نام دارد. براساس این توافق مستاجر باید هزینهای را به مالک اصلی پرداخت کند تا بر این اساس امکان کسب درآمد به وجود بیاید.
قوانین مربوط به این مفهوم تنها یک هدف خاص را دنبال میکنند که آن تشویق افراد به راهاندازی کسب و کار برای رشد اقتصادی است. بدین ترتیب مستاجران میتوانند با پرداخت مبلغ معقولی کسب و کار خود را راه اندازی کرده و کسب درآمد کنند.
تفاوت مالکیت و سرقفلی چیست؟
یکی از سوالات مهمی که کاربران در بازههای زمانی مختلف با آن روبهرو میشوند، تفاوت سرقفلی و مالکیت است. اغلب افراد در زمان طرح دعاوی سرقفلی هیچ آشنایی با حدود مالکیت ندارند و تصور میکنند که بر سر هر چیزی میتوانند طرح دعوا کنند.
مالکیت به حق استفاده از ملک اشاره دارد که صاحب اصلی آن میتواند از ملک برای کسب درآمد استفاده کند. به عبارت دیگر، مالک میتواند ملک خود را به هر کسی اجاره دهد و دستهای او برای انجام فعالیتهای مختلف باز است. هنگامی که مالک بخواهد ملک خود را اجاره دهد از سرقفلی استفاده میکند تا به رفع نیازهای کاربران فعال بپردازد. از سوی دیگر، هزینه پرداختی مستاجران در سرقفلی بسیار از خرید ملک کمتر است؛ به همین دلیل این موضوع اهمیت بالایی برای آنها دارد.
سرقفلی در حقوق
همانطور که اشاره شد، در حقوق، سرقفلی به دو نوع واقعی و مجازی تقسیم میشود. سرقفلی واقعی مستقیماً به کسبوکار مرتبط نیست و هر کسبوکاری میتواند آن را داشته باشد؛ مانند سرقفلی مغازههای یک مرکز تجاری جدید که مالک میتواند آن را به مستأجر بفروشد. در واقع، مالک با پرداخت هزینه ملک، سرقفلی آن را خریده و میتواند آن را اجاره دهد. اما سرقفلی مجازی پیچیدهتر است و به موفقیت و شهرت صاحب مغازه بستگی دارد. محاسبه آن بر اساس درآمد کسبوکار انجام میشود و گاهی به آن حقوق تجاری نیز گفته میشود. نکتهی مهم، تفاوت آن با حق کسب و پیشه است؛ این دو مفهوم متفاوت بوده و ساختار یکسانی ندارند.
سرقفلی درقانون مدنی
مباحث مربوط به دعاوی سرقفلی، تعاریف گوناگونی دارند و تحت پوشش قانون مدنی قرار میگیرند. قانون مدنی روابط بین اشخاص را بررسی میکند و دعاوی حقوقی بین افراد، از جمله دعاوی سرقفلی، بر اساس آن رسیدگی میشوند. این دعاوی تأثیر زیادی بر روند فعالیتهای حقوقی دارند. با درک مفاهیم کلیدی دعاوی سرقفلی، میتوان در مورد اقداماتی مانند استخدام وکیل، طرح دعوا یا دفاع از خود، تصمیمگیری آگاهانهتری داشت.
بهترین وکیل سرقفلی
یکی از مهمترین وظایف وکیل سرقفلی برخورداری از شناخت کامل قوانین و مقررات مربوط به این دعاوی است. این قوانین در دوره متفاوت تصویب شدهاند و پایه حقوقی آنها براساس قراردادی است که بین مستاجر و موجر نوشته میشود. این وکیل باید بتواند این قوانین را به درستی تفسیر کرده و براساس آن از حقوق موکل خود دفاع نماید.
بهترین وکیل سرقفلی باید دارای مهارتهای بالایی در زمینه مذاکره و تنظیم قرارداد باشد. این مهارتها عبارتند از شناسایی فرصتهای مناسب برای موکل و تنظیم قرارداد، توانایی تحلیل و ارزیابی شرایط و غیره. وکالت در دعاوی سرقفلی نیازمند دانش حقوقی و تجربه بالایی است؛ زیرا منافع موکل باید به بهترین شکل ممکن تامین شود.
یک وکیل سرقفلی مجرب باید توانایی دفاع از حقوق موکل در دادگاه را داشته باشد، از جمله ارائه شواهد و مستندات قانونی و پیگیری دعاوی علیه تخلفات موجر. او باید استدلالهای قانونی قوی و متقاعدکنندهای را ارائه دهد تا نتیجه مطلوب را برای موکل کسب کند. همچنین، وکیل ملکی خوب باید دانش و تجربه کافی در امور ثبتی و مالکیت داشته باشد، از جمله پیگیری امور در دفترخانهها و نهادهای ثبتی برای حفظ حقوق موکل و ارائه مشاوره مؤثر در زمینه ثبت اسناد و معاملات ملکی. بررسی و تنظیم اسناد ملکی نیز از وظایف اصلی وکیل سرقفلی است. او باید اسناد مربوط به سرقفلی را بررسی و از صحت ثبت جزئیات قرارداد اطمینان حاصل کند. این شامل تنظیم قراردادهای اجاره، سند رسمی اجاره و سایر اسناد ضروری برای حفظ حقوق موکل میشود. به طور خلاصه، وکیل سرقفلی باید هم در زمینه حقوقی و هم در زمینه ثبتی و اسناد ملکی تخصص و تجربه کافی داشته باشد.
مفاد قرارداد سرقفلی
در بحث وکالت در دعاو سرقفلی لازم است به مفاد قرارداد اشاره کنیم:
- مشخصات طرفین قرارداد : شناسایی دقیق طرفین قرارداد در هر قرارداد سرقفلی اهمیت بالایی دارد. این مشخصات شامل اطلاعاتی همانند نام، کد ملی، آدرس منزل و غیره میشوند. در صورتی که یکی از طرفین قرارداد نماینده سازمان یا ارگانی باشد، بایستی اطلاعات کاملتری از سازمان را در اختیار قرارداد بگذارد. همچنین این اطلاعات باید به صورتی باشند که امکان تایید و پیگیری هویت طرفین وجود داشته باشد.
- موضوع قرارداد : برای آن که از هرگونه سو استفاده و ابهامی در آینده جلوگیری شود؛ موضوع قرارداد باید با دقت مورد بررسی قرار بگیرد. این قسمت شامل توضیحات نوع فعالیت، مدت زمان قرارداد و همینطور شرایط مربوط به ملک است.
- مشخصات کامل ملک : این بخش مربوط به توصیف دقیق ملک میشود و هرگونه جزئیات فیزیکی و حقوقی ملک باید ثبت گردد و جای هیچگونه ابهامی باقی نگذارد.
- مبلغ قرارداد : این مورد باید بدون ابهام و به صورت کاملا واضح ذکر شود و میتواند شامل جزویاتی مانند نحوه و زمانبندی پرداخت شود.
- تعهدات انتقال دهنده سرقفلی : تمامی حقوق و منافع مرتبط با ملک باید توسط انتقال دهنده سرقفلی متعهدانه دنبال شود که شامل ارائه اسناد مالکیت، عدم وجود هرگونه بدهی و غیره میگردد.
- مواد مربوط به فسخ قرارداد : شرایط فسخ قرارداد باید به صورت واضح ذکر شوند تا افراد طرف قرارداد حد و حدود خود را در رابطه با فسخ قانونی قرارداد بدانند.
قوانین مربوط به سرقفلی
سرقفلی برای مستاجران اماکن تجاری در نظر گرفته شده است که بر طبق قوانین آن میتوانند از خود در برابر موجران دفاع کنند و حقوق خود را بگیرند. این حق در سال 1376 به تصویب رسیده و همچنان نیز در جریان است. سرقفلی میتواند پول باشد که بین طرفین انتقال داده میشود.
ماده 7 قانون در رابطه با موجر و مستاجر بیان میکند که موجر ملک را در صورت ضمن عقد اجاره به همان مستاجر اجاره دهد تا موجر حق افزایش اجاره بها را نداشته باشد. اگر مستاجر از این حقوق انصراف دهد، موجر وظیفه دارد تا حق سرقفلی را به او بپردازد.
حق سرقفلی در قانون ایران به دو صورت واقعی و ناشی از حق کسب و پیشه تعریف میشود. طبق ماده ۸ قانون روابط موجر و مستأجر، اگر در قرارداد اجاره شرط شود که مالک، ملک را به غیر مستأجر اجاره ندهد و هرساله با اجاره متعارف به او واگذار کند، مستأجر میتواند در قبال تخلیه یا گرفتن حق خود، مبلغی به عنوان سرقفلی دریافت کند.
در صورت عدم توافق اولیه بر سرقفلی، پس از پایان قرارداد، مستأجر حقی برای مطالبه آن ندارد، مگر آنکه حقوق دیگری برای او در نظر گرفته شده باشد. سرقفلی واقعی امتیازی قراردادی است که موجر در ازای دریافت مبلغی به مستأجر میدهد و ارتباطی به نوع کسب و کار ندارد. در مقابل، سرقفلی ناشی از حق کسب و پیشه، حاصل تلاش، موفقیت و شهرت کسبی مستأجر است و میزان درآمد کسبشده با توجه به سرمایهگذاری را شامل میشود. این قوانین با هدف حمایت از حقوق مستأجران و تضمین تداوم فعالیت تجاری آنها وضع شدهاند.
وکیل سرقفلی کیست؟
وکیل سرقفلی به وکیلی گفته میشود که در زمینه اختلافات مرتبط با سرقفلی دانش و تجربه بالایی دارد. این وکیل باید علاوه بر اضافه کردن تخصص و تبحر لازم و مدارک دانشگاهی از هوشمندی کافی برای حل کردن پروندههای پیچیده دعاوی سرقفلی نیز برخوردار باشد. وکیلهایی که در زمینه اختلافات عمومی فعالیت میکنند، اغلب تبحر و تجربه بالایی در زمینه اختلافات سرقفلی ندارند. یکی از برترین وکیلهایی که در این زمینه پروندههای بسیاری را با موفقیت گذرانده است، آقای سعید نقدی نام دارد. ایشان با تجربه کافی و تکیه بر دانش بالای خود توانستهاند رضایت موکلان خود را بدست آورند.
استفاده از یک وکیل سرقفلی معتبر بسیاری از هزینهها را برای افراد کاهش میهد؛ چراکه مشورت با این وکلا که تجربه بالایی در روند پروندههای قضایی دارند، میتواند منجر به جلوگیری از پرداخت هزینههای اضافی شود. از سوی دیگر، مشاوره حقوقی نیز هزینه چندانی ندارد. استفاده از خدمات این نوع از وکلا مهمترین قدم در سپری کردن پروسه دادرسی است.
ویژگی های بهترین وکیل سرقفلی
وکالت در دعاوی سرقفلی موضوع بسیار مهمی است و یک وکیل خوب در این مورد باید از ویژگیهای خاصی برخوردار باشد تا بتواند به بهترین شکل ممکن از موکل خود دفاع نماید. در ادامه شما را با مهمترین ویژگیهای بهترین وکیل سرقفلی آشنا میکنیم:
- تخصص و تجربه کافی : اولین و مهمترین ویژگی یک وکیل سرقفلی معتبر و مجرب، تخصص و تجربه کافی در این زمینه و پروندههای پیچیده است. وکیلی که به طور تخصصی در زمینه دعاوی ملکی و به ویژه سرقفلی فعالیت میکند، با قوانین و رویههای قضایی مربوط به این حوزه آشنایی کامل دارد و میتواند بهترین راهکارها و روشهای هوشمندانه را برای موکل خود ارائه دهد. علاوه بر اینها تجربه عملی در پروندههای مشابه به او کمک میکند تا با چالشهای احتمالی پرونده به خوبی مقابله کند.
- آشنایی کامل با قوانین و مقررات : قوانین مربوط به سرقفلی، از جمله قانون روابط موجر و مستأجر، قانون مدنی و آرای وحدت رویه دیوان عالی کشور، پیچیدگیهای خاص خود را دارند؛ به همین دلیل یک وکیل سرقفلی مجرب باید تسلط کاملی بر این قوانین و مقررات داشته باشد و بتواند به درستی آنها را تفسیر کرده و در پرونده موکل خود از آنها به بهترین شکل بهره ببرد.
- مهارتهای ارتباطی قوی : وکیل سرقفلی باید دارای مهارتهای ارتباطی قوی باشد تا بتواند به خوبی با موکل خود، طرف مقابل دعوا، قضات و سایر افراد مرتبط با پرونده ارتباط برقرار کند. توانایی خوب گوش دادن، توضیح دادن مسائل پیچیده به زبان ساده و برقراری ارتباط مؤثر، از جمله مهارتهای ضروری یک وکیل مجرب و حرفهای در این زمینه است.
- توانایی تحلیل و استدلال قوی : دعاوی سرقفلی اغلب شامل مسائل حقوقی پیچیدهای هستند که نیازمند تحلیل دقیق و استدلال قوی میباشند. وکیل سرقفلی باید بتواند با بررسی دقیق مستندات و شواهد موجود، استدلالهای حقوقی محکمی را در دفاع از موکل خود ارائه دهد و قاضی را متقاعد نماید.
- صداقت و امانتداری : صداقت و امانتداری از اصول اخلاقی حرفه وکالت است. وکیل سرقفلی باید با موکل خود صادق باشد، اطلاعات مربوط به پرونده را به درستی به او منتقل کند و از منافع او به بهترین شکل ممکن دفاع کند. علاوه بر اینها حفظ اسرار موکل نیز از وظایف مهم وکیل است.
- پیگیری مستمر و اطلاعرسانی به موقع : یک وکیل سرقفلی خوب باید به طور مستمر پرونده موکل خود را پیگیری کند و او را از آخرین تحولات و مراحل پرونده آگاه سازد. اطلاعرسانی به موقع و شفاف، باعث افزایش اعتماد موکل به وکیل و بهبود روند پرونده میشود.
- اخلاق حرفهای : رعایت اخلاق حرفهای از جمله اصول مهم در وکالت است. وکیل سرقفلی باید در تمام مراحل رسیدگی به پرونده، اخلاق حرفهای را رعایت کند و از هرگونه رفتاری که ممکن است به اعتبار حرفه وکالت لطمه وارد کند، پرهیز کند.
- دسترسی آسان و هزینه مناسب : دسترسی آسان به وکیل و امکان برقراری ارتباط با او در مواقع ضروری، از جمله ویژگیهای مهم یک وکیل خوب است. همچنین، هزینه وکالت باید متناسب با تجربه و تخصص وکیل و همچنین پیچیدگی پرونده باشد.
چرا باید به وکیل سرقفلی مراجعه کنیم؟
مراجعه به وکیل سرقفلی دارای اهمیت بالایی است که در ادامه به توضیح آن میپردازیم:
- حفظ حقوق قانونی : وکیل سرقفلی با تسلط بر قوانین و مقررات مربوطه، میتواند از حقوق قانونی شما به عنوان موجر یا مستأجر به بهترین شکل ممکن دفاع کند. او با بررسی دقیق قرارداد اجاره و شرایط موجود، میتواند بهترین راهکارها را برای حفظ منافع شما ارائه دهد.
- جلوگیری از بروز مشکلات حقوقی : بسیاری از اختلافات مربوط به سرقفلی ناشی از عدم آگاهی طرفین از قوانین و مقررات مربوطه است؛ بنابراین وکیل سرقفلی با ارائه مشاوره حقوقی صحیح و تنظیم قراردادهای دقیق و قانونی، میتواند از بروز بسیاری از مشکلات حقوقی در آینده جلوگیری کند.
- کاهش هزینهها و صرفهجویی در زمان : دعاوی حقوقی میتوانند بسیار زمانبر و پرهزینه باشند. وکیل سرقفلی با تجربه خود میتواند روند رسیدگی به پرونده را تسریع کرده و از صرف هزینههای اضافی جلوگیری کند. همچنین، با پیشگیری از بروز مشکلات حقوقی، از هزینههای احتمالی ناشی از آن نیز جلوگیری میشود.
- ارائه راهکارهای مناسب : وکیل سرقفلی با بررسی شرایط خاص هر پرونده، میتواند بهترین راهکارهای حقوقی را برای حل اختلاف ارائه دهد. این راهکارها میتواند شامل مذاکره با طرف مقابل، میانجیگری یا طرح دعوا در دادگاه باشد.
- نمایندگی قانونی در دادگاه : در صورت طرح دعوا در دادگاه، وکیل سرقفلی میتواند به عنوان نماینده قانونی شما در دادگاه حضور یابد و از حقوق شما دفاع کند. او با ارائه مستندات و استدلالهای حقوقی قوی، میتواند به احقاق حقوق شما کمک نماید.
- آشنایی با رویههای قضایی : وکیل سرقفلی با تجربه خود، با رویههای قضایی مربوط به دعاوی سرقفلی آشنایی کامل دارد؛ پس میتواند با استفاده از این دانش، بهترین دفاع را از موکل خود انجام دهد.
جمع بندی
انتخاب بهترین وکیل سرقفلی یکی از سختترین مراحل اعطای وکالت است. سعید نقدی با داشتن دانش و تخصص حقوقی بالا به عنوان یکی از برترین وکلای سرقفلی شناخته میشوند؛ به همین دلیل میتوانند پرونده شما را به بهترین شکل مدیریت کرده و از حقوقتان دفاع نمایند. همچنین ایشان با سابقه درخشان خود آماده خدمترسانی به متقاضیان سراسر کشور هستند.